مطالعه زمین‌لرزه 8 خرداد ماه 1383 فیروزآباد- کجور و پس‌لرزه‌های آن بر اساس تحلیل داده‌های ثبت شده در ایستگاههای لرزه‌نگاری محلی

نویسندگان

  • امیر منصور فرهبد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران
  • محمد تاتار پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران
چکیده مقاله:

در ساعت 17 و 8 دقیقه روز جمعه هشتم خرداد ماه 1383، زمین‌لرزه‌ای با بزرگی 3/6 در مقیاس امواج سطحی، ناحیه گسترده‌ای از شمال ایران و بخشهای مرکزی البرز را به لرزه درآورد که منجر به وارد آمدن خسارات فراوان و کشته شدن 35 نفر گردید. با به‌کارگیری همزمان لرزه نگاشتهای ثبت شده از این رویداد توسط ایستگاههای لرزه‌نگاری پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله و شبکه لرزه‌نگاری تله‌متری وابسته به مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، کانون سطحی زمین‌لرزه به مختصات 30/36 عرض شمالی و 60/51  طول خاوری در شمال باختر بلده تعیین شد. تحلیل پس‌لرزه‌های ثبت شده در ایستگاههای شبکه لرزه‌نگاری پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و یک شبکه لرزه‌نگاری موقت نصب شده در منطقه نشان می‌دهد که زمین‌لرزه اصلی در نقطه‌ای در شمال باختر بلده مطابق مختصات ارائه شده به وقوع پیوسته است، ولی پس از چند ساعت (46: 00 بامداد، 9 خرداد) با رویداد پس‌لرزه نسبتاً بزرگی (8/4=Ml) به مختصات  36/36 عرض شمالی و  45/51 طول خاوری، عملاً فعالیت منطقه به سمت باختر مهاجرت کرده است. توزیع پس‌لرزه‌های ثبت شده توسط هر دو شبکه لرزه‌نگاری دائمی و موقت، گویای این نکته است که بخش باختری گسل مسبب زمین‌لرزه بسیار فعال‌تر بوده و غالب پس‌لرزه‌ها در این بخش و در مجاورت فیروزآباد و کجور قرار می‌گیرند. این امر می‌تواند به تخلیه ناگهانی انرژی در محل کانون اصلی و آزاد شدن تدریجی آن در بخشهای باختری‌تر نسبت داده شود. تحلیل 140 پس‌لرزه انتخابی ثبت شده در دست کم 6 ایستگاه لرزه‌نگاری، که با دقت بهتر از 2 کیلومتر تعیین محل شده‌اند، نشان می‌دهد که گسل مسبب زمین‌لرزه دارای 30 کیلومتر طول بوده است. توزیع ژرفای کانونی پس‌لرزه‌ها اساساً به ژرفای 10 تا 28 کیلومتر محدود بوده و  ضمن تأیید وجود یک گسلش ژرف، بر شیب حدود 40 درجه گسل مسبب به سمت جنوب باختر دلالت دارند. سازوکار کانونی محاسبه شده برای پس‌لرزه‌های بزرگ‌تر، اساساً گسلش معکوس به موازات روند کلی منطقه را نشان می‌دهند. توزیع کانون سطحی پس‌لرزه‌های ثبت شده در شبکه  لرزه‌نگاری موقت، چگونگی توزیع آنها بر روی مقطع عرضی و سازوکار کانونی محاسبه شده بر فعالیت احتمالی گسلهای شمال البرز و یا  خزر به عنوان گسل مسبب زمین‌لرزه 8 خرداد 1383 فیروزآباد- کجور دلالت دارند. وجود صفحات با شیب ملایم 35-25 درجه به سمت جنوب باختر که در برخی از سازوکارهای حل شده برای پس‌لرزه‌ها مشاهده می‌شود، امکان نسبت دادن زمین‌لرزه اخیر و پس‌لرزه‌های آن به گسل خزر را محتمل‌تر می‌سازند. قرار گرفتن کانون ژرفی زمین‌لرزه‌ها تا ژرفای حدود 28 کیلومتر حکایت از وجود یک پوسته  بلورین زیرین شکننده در این بخش از البرز مرکزی دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

حل معکوس لغزش به روش گسل محدود در فضای زمان برای زمین لرزه 8 خرداد 1383 فیروزآباد – کجور (رخداد با بزرگای گشتاوری 3/6 )

چکیده پدیده زلزله، از گذشته تا کنون باعث تلفات انسانی، مالی و ایجاد وحشت عمومی بوده است. با وجود اینکه قدمت زلزله به زمان پیدایش زمین برمیگردد، ولی تا قرن گذشته چیز زیادی درباره علت وقوع زلزله و ساز و کار آن نمیدانستیم. حتی امروزه نیز با وجود پیشرفت های زیاد در علوم مختلف و دستاوردهای بزرگ مهندسی، به خصوص در رشته حفاری، ما هنوز به صفحه گسل مسبب هیچ زلزله ای دست نیافته ایم. هدف اصلی این پایان ن...

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

شبیه‌سازی جنبش نیرومند زمین برای زمین‌لرزه 1383 فیروزآباد-کجور، شمال ایران

در تاریخ 8 خرداد 1383 زمین‌لرزه فیروزآباد کجور با بزرگای 2/6 در منطقه البرز مرکزی به وقوع پیوست. به منظور برآورد پارامترهای چشمه و نحوه انتشار گسیختگی شتاب‌نگاشت‌های حاصل از این زمین‌لرزه با استفاده از دو روش شبیه‌سازی تابع تجربی گرین و کاتوره‌‌ای گسل محدود شبیه‌سازی و مقایسه شد. این مقایسه نشان می‌دهد که طول و عرض صفحه گسیختگی km15 در km15 و مختصات نقطه شروع گسیختگی60/51، 33/36 و در عمق km29 ا...

متن کامل

تعبیر و تفسیر و وارونه سازی دادههای لرزهنگاری شبه سه بعدی در میدان نفتی فردوسی

مطالعه بر روی میدان نفتی فردوسی در خلیج فارس انجام شده است مطالعات زمین شناسی نشان می دهد ایـن میـدان نفتـی در امتـداددامنه شمالی سپر عربستان قرار گرفته است که شکل ساختمانی توسط توده نمکی بوجود آمده است. مخـزن اصـلی نفتـی ایـن میـدان،سازند فهلیان میباشد. به منظور انجام تعبیر و تفسیر در این میدان ابتدا با استفاده از نمودارهای صوتی و چگالی، موجک مصنوعی تهیهو با موج حاصل از لرزهنگاری شبه سه بعدی د...

متن کامل

شناسایی گسل مسبب زمین لرزه 19اسفندماه 1386آرین شهر به کمک تحلیل پسلرزه ها

نوزدهم اسفند ماه سال ،1386زمینلرزه نسبتاً شدیدی با بزرگای ، ML= 5/1آرینشهر در 55کیلومتری شمال شرق بیرجند را لرزاند. اینزمینلرزه موجب ویرانی روستاهای زیادی در منطقه گردیده است. ابتدا گسل سده با روند N76به عنوان سرچشمه این زمینلرزه معرفی شد.اما توزیع پسلرزهها در گسترهای بیضوی شکل به وقوع پیوسته که محور بزرگ این بیضوی ) (N120تقریباً عمود بر روند گسل سده واقعشده است. پس از وقوع زمینلرزه، شبکههای لرزه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 16  شماره 64

صفحات  24- 37

تاریخ انتشار 2008-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023